Keď sme na jeseň 2019 koncipovali tému 29. ročníka Medzinárodného festivalu Divadelná Nitra, netušili sme, akú silu a naliehavosť jej dodá jar 2020.
Zrazu sme sa všetci ocitli na tom území. ÚZEMÍ ÉTOS. Riešime otázky svojho životného priestoru, ochrany súkromia, hraníc intimity, vzťahov v rodine, generačnej príslušnosti, významu vzdelania a kultúry mimo systému vzdelania a kultúry a nečakane aj otázky základnej materiálnej existencie a fyzického prežitia.
Pýtame sa, kde sú tí, ktorí nemôžu „zostať doma“, pretože domov nemajú.
Uvažujeme nad tým, či prísna ochrana istých vekových skupín pred nákazou neznamená ich diskrimináciu alebo diskrimináciu tých ostatných.
Desí nás skutočnosť izolácie starých a chorých od svojich blízkych ako aj predstava, že ich ani v ich najťažších hodinách nebudeme môcť držať za ruku.
Pociťujeme vďačnosť voči všetkým, ktorí nám poskytujú služby, ochranu. starostlivosť a pomoc. Lebo nás zaskočila vlastná odkázanosť na iných.
Obávame sa, či presťahovanie sa celej komunikácie do online priestoru neznamená stratu našej intimity, kvality správania sa a najmä ohrozenie našich dát a osobných údajov. Ale aj skúšku mravnej integrity detí a mladých ľudí či nezvratnú zmenu ich mentálneho nastavenia.
Sme fascinovaní možnosťami využívania moderných technológií – od simultánnych online koncertov, konferencií a divadelných predstavení cez zásahy etických hackerov až po sledovanie zločincov či ľudí v karanténe cez mobily alebo biometriu tváre.
Spoznávame kapacity aj limity vzdelávania cez internet, vlastné domovy meníme na školské učebne a objavujeme nečakané rozmery rodičovstva. Ale aj prudký rast domáceho násilia.
Udivuje nás kreativita umelcov, ktorí stratili možnosť prezentácie svojej tvorby na verejnosti a teraz hľadajú nové nepoznané formy a územia komunikácie so svojím publikom.
Poklesom našej spotreby a celkovej výroby pomáhame životnému prostrediu, no jeho ochrana už nie je našou prioritou. Staráme sa väčšmi o svoje prežitie ako o prežitie planéty.
Mnohí v dôsledku finančných strát prichádzame o svoje zamestnanie, hľadáme si inú prácu ako zdroj obživy pre seba a svoju rodinu. A rozmýšľame nad tým, aké výhody majú v tejto kritickej dobe naozaj bohatí ľudia.
Ako sa nám pri týchto všetkých problémoch a procesoch darí dodržiavať istú spoločenskú morálku, etický kódex v povolaní či osobné mravné zásady?
Čo je pre každého z nás tým ÚZEMÍM ÉTOS, ktoré sme ochotní brániť za každú cenu tak, ako si bránime svoju česť, svoju rodinu, svoj život?